Een ijkmaat is een meetinstrument bestemd om de meeteenheid van een grootheid (of een veelvoud of een sub-veelvoud van deze eenheid) te bepalen of materialiseren, te behouden of na te bootsen.

Afhankelijk van het gebruik dat ervan wordt gemaakt, worden verschillende soorten ijkmaten geproduceerd. Voor een bepaalde grootheid, is de primaire ijkmaat de ijkmaat die de hoogste metrologische eigenschappen vertoont; deze ijkmaat wordt nooit rechtstreeks gebruikt voor metingen buiten de vergelijking met secundaire ijkmaten. Op basis van een secundaire ijkmaat worden werkijkmaten uitgevoerd die zullen worden gebruikt voor de controle van de meetinstrumenten.